Bu grup sıfatlar tıpkı isimlerde olduğu gibi -a, -us, -um ve -er bitimli sıfatlar girer. Çekimleri aşağıda yazacağım şekilde olacaktır. Öncelikle Latince'de sıfatlar belirttiği isme hal, cins ve sayı olarak uymak zorundadır. Mesela -Vir bonus- iyi adam, ikiside mas. tekil ve nom.'tur. Latince'de belagatlı dil kullanımı yaygın olduğu için sıfatın belirttiği isimle arasına kelimeler girebilir bunları bulmamızda bu hallere bakmak bize yardım edecektir.
Ayrıca sıfatlar bazen tek kullanıldıklarında ise isim yerine geçerler.
Magister semper laudat bonos. Öğretmen her zaman iyileri över. Burada sıfat olan bonus iyi insanlar anlamında kullanılmıştır ancak vir eklenmemiştir.
Tek. masc. fem. neutr.
nom. bonus bona bonum
gen. boni bonae boni
dat. bono bonae bono
acc. bonum bonam bonum
abl. Bono bona bono
çoğ.
nom. boni bonae bona
gen. bonorum bonarum bonorum
dat. bonis bonis bonis
acc. bonos bonas bona
abl. bonis bonis bonis
Gördüğümüz gibi sıfatlar isim çekimlerine benzerdir. Bu durumda bir kaç isimle sıfatı beraber kullanıp anlamlarını aşağıda verelim.
Puella puerum firmum amat.
Puella: nom.: kız
Puerum: acc.:çocuk
birde firmus-a-um adlı güçlü anlamına gelen sıfat kullanılmış . Bu sıfat acc. masc. ve tek. böyle olduğu için çocukla bir gider.
Kız güçlü çocuğu sever. Anlamı çıkar bu cümleden güçlü olan çocuk kız tarafından seviliyor.
Oculus est parvus.
Oculus:nom.: göz
Parvus: nom.: küçük
Göz küçüktür.
Toplam Sayfa Görüntüleme Sayısı
14 Mart 2012 Çarşamba
2 Şubat 2012 Perşembe
Esse-Posse- Basit cümleler.
Sum, Esse
Türkçede tam anlamıyla dır dir ekine denk geliyor. Sözlük anlamı ise olmaktır. Çekimi aşağıdaki gibidir
praesens indicativus
tekil
1 sum
2 es
3 est
Çoğul
1 sumus
2 estis
3 sunt
Possum, posse
Türkçede muktedir olmak anlamına gelir fiilin ardından gelir. Örnek verecek olursak söyleyebilirim buna örnektir.
praesens indicativus
tekil
1 possum
2 potes
3 potest
çoğul
1 possumus
2 potestis
3 possunt
Örnekler
Burada Türkçede basit kelimeler kullanalım.
Roma İtalya'dadır. Roma est in italia. İki isimde nom. halindedir. 3 tekil şahıs bunları bileştirmiştir.
Çocuğu seviyorum. Puerum amo. Türkçedeki gibi ben gizli öznedir. Fiil 1 tekil şahıs çocuk ise nesne konumundadır yani acc.'tur.
. Arkadaşı uyarıyorsun. Amicum mones. Arkadaş acc. fiil ise 2 tekildir.
Hediyeye sahibim. Donum habeo.
Çocuğu övüyor. Puerum laudat.
Çiftçi hediyeleri sever. Agricola dona amat.
Türkçede tam anlamıyla dır dir ekine denk geliyor. Sözlük anlamı ise olmaktır. Çekimi aşağıdaki gibidir
praesens indicativus
tekil
1 sum
2 es
3 est
Çoğul
1 sumus
2 estis
3 sunt
Possum, posse
Türkçede muktedir olmak anlamına gelir fiilin ardından gelir. Örnek verecek olursak söyleyebilirim buna örnektir.
praesens indicativus
tekil
1 possum
2 potes
3 potest
çoğul
1 possumus
2 potestis
3 possunt
Örnekler
Burada Türkçede basit kelimeler kullanalım.
Roma İtalya'dadır. Roma est in italia. İki isimde nom. halindedir. 3 tekil şahıs bunları bileştirmiştir.
Çocuğu seviyorum. Puerum amo. Türkçedeki gibi ben gizli öznedir. Fiil 1 tekil şahıs çocuk ise nesne konumundadır yani acc.'tur.
. Arkadaşı uyarıyorsun. Amicum mones. Arkadaş acc. fiil ise 2 tekildir.
Hediyeye sahibim. Donum habeo.
Çocuğu övüyor. Puerum laudat.
Çiftçi hediyeleri sever. Agricola dona amat.
3 Ocak 2012 Salı
Ders2- 2. Çekim isimler-Şimdiki Zaman Praesens 1. ve 2. fiil çekimi-Esse ve Posse çekimi
2. İsim Çekimi.
Bu grupta bulunan isimler -us,-er bitimli eril, -um bitimli cinsiz ve -us bitimli nadir dişil isimleri barındırır. En kolay çekimlerden biridir. İlerde göreceğimiz -us bitimli 4. çekim isimlerle karıştırılabilir. Eğer karıştırmak istemiyorsanız sözlük yazımıyla ezberlerseniz gen. çekimi hangi gruptan olduğunu ele verir. Şimdi tekrar konumuza dönelim aşağıda en çok kullanılan kelimelerle çekimleri vereceğim.
Amicus-i m.: arkadaş donum-i n.: hediye,armağan Puer-pueri m.: çocuk
Tekil Çoğul Tekil Çoğul Tekil Çoğul
nom. amicus amici donum dona puer pueri
gen. amici amicorum doni donorum pueri puerorum
dat. amico amicis dono donis puero pueris
acc. amicum amicos donum dona puerum pueros
abl. amico amicis dono donis puero pueris
*******Voc. çekimleri az geçiyor diye vermeyeceğim, bundan sonra onu vereceğim ek bir dosyada bütün çekimlerle beraber kolayca iki sayfada bulabileceksiniz.
Praesens Şimdiki Zaman Çekimi (Aktif) (İndicativus) 1. ve 2. Fiil çekimi
Latince sözlüklerde kelimeleri ararken, fiillerde şimdiki zaman birinci tekil şahıs çekimiyle, isimlerde ise tekil nom. çekimiyle arayacaksınız. Aksi takdirde istediğiniz kelimeleri sözlüklerde bulmanız imkansızlaşacaktır.:D O yüzden çekimlere biraz daha önem verin.:D
Latincede 5 çekimli fiiller vardır ilk başta bunlardan sadece ilk ikisini göstereceğim sonradan diğer üçünü yeni geldikçe göstermeye çalışacağım.
En çok kullanılan ve sizinde duymuş olduğunuz amo,are 1. çekimde bulunur bu are olarak gösterilen şeyle fiillerin mastar halidir bizdeki koş- koşmak olduğu gibi. Diğer 2. çekim fiilde ise moneo-ere'yi kullanacağız çeşitli anlamları vardır onu aşağıda paylaşacağım.
amo-amare-amavi-amatum(1): sevmek
moneo- monere-monui-monitum(2): hatırlatmak, tavsiye etmek,uyarmak, önceden haber vermek
laudo,are,avi,atum(1): övmek
teneo,ere,tenui(2): tutmak
habito-are,avi,atum(1): ikamet etmek, yaşamak,kalmak, sakin olmak
habeo,ere,habui,habitum(2): sahip olmak,saklamak.
******se habeo: kendimi buldum demektir:D güzel bir söz insanın kendisini bulması en zor şeydir.:D
Amo-are moneo-ere laudo-are teneo-ere
Tekil
1. amo moneo laudo teneo
2. amas mones laudas tenes
3. amat monet laudat tenet
Çoğul
1. amamus monemus laudamus tenemus
2. amatis monetis laudatis tenetis
3. amant monent laudant tenent
Evet arkadaşlar çevirecek olursak:
amo:seviyorum,
amas:seviyorsun
amat:seviyor
amamus: seviyoruz
amatis:seviyorsunuz
amant: seviyorlar
Evet arkadaşlar diğer çekimlerde buna benzer çevrilecek. Mesela laudant: övüyorlar.
tenetis: tutuyorsunuz
habemus: sahibiz
habitas: yaşıyorsun vb.
Etiketler:
ders2,
fiil çekimi,
isim çekimi,
praesens,
şimdiki zaman
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)